%0 Journal Article %T ارزیابی تأثیر عملیات آبخیزداری بر کاهش فرسایش و رسوب (مطالعه موردی: حوزه آبخیز علی‌کندی بوکان) %J تحقیقات کاربردی خاک %I دانشگاه ارومیه %Z 2423-7116 %A جعفری, ابوذر %A سرائی تبریزی, مهدی %A بابازاده, حسین %D 2021 %\ 02/19/2021 %V 8 %N 4 %P 57-68 %! ارزیابی تأثیر عملیات آبخیزداری بر کاهش فرسایش و رسوب (مطالعه موردی: حوزه آبخیز علی‌کندی بوکان) %K خشکه‌چین %K رسوب‌سنج %K سازه‌های آبی حفاظتی %K کنترل فرسایش %K گابیون %R %X فرسایش خاک، باروری اراضی بالادست را تقلیل داده و از طریق رسوب‌گذاری در اراضی پایین­دست،‌ به ‌آن‌ها خسارت وارد می‌کند. به‌منظور ارزیابی تأثیر عملیات آبخیزداری بر کنترل فرسایش و کاهش رسوبدهی، پیمایش صحرایی بررسی عملکرد هر سازه، در حوزه آبخیز علی‌کندی بوکان صورت گرفت .عملیات آبخیزداری انجام شده شامل بندهای گابیونی و خشکه­چین، سنگی و ملاتی بود. ارزیابی وضعیت فرسایش خاک و رسوب­دهی به کمک مدل پسیاک اصلاح شده و نیز حجم­سنجی رسوبات در پشت سازه‌های مکانیکی برای ارزیابی اثر اقدامات آبخیزداری، انجام گردید. نتایج ارزیابی نشان داد که فرسایش خاک و رسوب­دهی در حوضه مورد مطالعه، بر اثر اجرای عملیات مکانیکی کاهش یافته است. در اثر احداث بندهای رسوب­گیر در سطح حوزه آبخیز، جمعاً 5/75806 مترمکعب رسوب کنترل شده که حدود 42 درصد می‌باشد. میزان عملکرد کنترل رسوب در واحد حجم برای سازه‌های توری­سنگی 21/0 مترمکعب، برای سازه‌های خشکه­چین با روکش ملاتی 77/0 و برای سازه‌های سنگی و ملاتی 43/0 مترمکعب بوده است. یافته‌ها نشان داد که که سازه‌های خشکه­چین با روکش ملاتی بیش‌ترین تأثیر را در سطح حوضه داشته است. در نهایت پیشنهاد می‌شود که در حوضه مورد نظر و حوضه‌هایی که شرایط مشابه دارند، برای تأثیر مثبت و عملکرد بهتر اقدامات اجرایی، تلفیقی از عملیات مکانیکی و عملیات بیولوژیکی در منطقه اجرا شود. %U https://asr.urmia.ac.ir/article_121014_ca3395e905d273a4e0b90ef57f0de821.pdf