%0 Journal Article %T اثر ریزجانداران حل‌کننده فسفات براشکال معدنی وآلی فسفر و فراهمی آن در خاک تحت کشت ذرت (Zea mays L.) %J تحقیقات کاربردی خاک %I دانشگاه ارومیه %Z 2423-7116 %A رضایی نسب, فروزان %A عنایتی ضمیر, نعیمه %A زلفی, رویا %A مرادی, ندا %D 2020 %\ 09/19/2020 %V 9 %N 1 %P 102-116 %! اثر ریزجانداران حل‌کننده فسفات براشکال معدنی وآلی فسفر و فراهمی آن در خاک تحت کشت ذرت (Zea mays L.) %K دی­ کلسیم­ فسفات %K فسفاتاز %K فسفر آلی %K فسفر زیتوده ­میکروبی %K مایه­ زنی %R %X پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر نقش ریزجانداران محرک رشد گیاه بر توزیع شکل­های فسفر در یک خاک آهکی تحت کشت ذرت (Zea mays L.) و ارزیابی ارتباط آن‌ها با ویژگی­های میکروبی خاک انجام شد. آزمایش به­صورت طرح کاملاً تصادفی شامل تیمارهای شاهد (بدون مایه­زنی میکروبی)، مایه­زنی خاک با باکتری­های  Staphylococcus hominisو Brevundimonas sp.، قارچPiriformospora indica و مخلوط قارچ و باکتری در پنج تکرار تحت شرایط گلخانه­ای اجرا شد. بذر ذرت در گلدان­های سه کیلوگرمی کشت شد و بعد از سه ماه، شکل­های مختلف فسفر معدنی و آلی، برخی ویژگی­های میکروبی خاک (کربن و فسفر زیتوده میکروبی و فعالیت آنزیم فسفاتاز) و میزان جذب فسفر در گیاه اندازه­گیری شدند. نتایج نشان­دهنده تأثیر مایه­زنی میکروبی بر شکل­های معدنی و آلی فسفر و هم‌چنین جذب فسفر در گیاه بود. ترتیب اجزاء معدنی فسفر در خاک شاهد به صورت Ca10P>Ca8-P>Ca2-P>Al-P>Olsen-P>Fe-P> OCC-Pو در خاک دارای مخلوط میکروبی به صورتCa10P >Ca2-P>Olsen-P>Al-P>Ca8-P >Fe-P > OCC-Pبود. اجزاء قابل دسترس فسفر شامل فسفر اولسن، فسفرآلی نسبتاً پایدار و ناپایدار همبستگی مثبت و معنی­داری (p<0.01) با جذب فسفر توسط گیاه داشتند. هم‌چنین همبستگی مثبت و معنی­داری (به ترتیب 98/0، 73/0 و 87/0) بین فسفر قابل استخراج به روش اولسن با فسفر و کربن ز‌یتوده میکروبی و آنزیم فسفاتاز قلیایی وجود داشت. به­طورکلی نتایج نشان­دهنده نقش مثبت مایه­زنی میکروبی به­ویژه در تیمار مخلوط قارچ و باکتری‌ها در افزایش قابلیت دسترسی فسفر برای گیاه بود. بیش‌ترین مقدار فسفر قابل­استخراج به روش اولسن و فسفر جذب شده در گیاه در تیمار مخلوط قارچ و باکتری­ها با تفاوت معنی­دار (p<0.05) نسبت به سایر تیمارها به ­ترتیب با مقادیر  02/34 میلی‌گرم بر کیلوگرم و 52/11 میلی‌گرم به‌ازای هر گلدان حاصل شد. %U https://asr.urmia.ac.ir/article_121037_90c936a02089c79d965c4e7b1cb8a569.pdf