%0 Journal Article %T بررسی سرعت رهاسازی پتاسیم غیر تبادلی توسط کلرید کلسیم در ارتباط با برخی ویژگی‌های خاک‌های استان کهگیلویه و بویراحمد %J تحقیقات کاربردی خاک %I دانشگاه ارومیه %Z 2423-7116 %A اولیایی, حمیدرضا %A صادقی بانیانی, شبنم %A ادهمی, ابراهیم %A نجفی قیری, مهدی %D 2018 %\ 02/20/2018 %V 5 %N 2 %P 81-94 %! بررسی سرعت رهاسازی پتاسیم غیر تبادلی توسط کلرید کلسیم در ارتباط با برخی ویژگی‌های خاک‌های استان کهگیلویه و بویراحمد %K رها سازی پتاسیم %K تکامل خاک %K سینتیک %K کانی رسی %K کلرید کلسیم %R %X تکامل خاک، نوع و مقدار کانی‌های رسی از عوامل موثر بر سینتیک رهاسازی پتاسیم در خاک می‌باشند. سرعت رهاسازی پتاسیم غیرتبادلی نقش مهمی در عرضه پتاسیم تبادلی برای گیاهان، به خصوص در خاک‌های محتوی کانی‌های پتاسیم‌دار از جمله میکا و فلدسپار ایفا می‌کند. در این مطالعه، سینتیک رهاسازی پتاسیم توسط عصاره‌گیری متوالی با کلرید کلسیم 01/0 مولار، در 14 نمونه خاک سطحی (صفر تا 30 سانتی‌متر) مناطق مختلف اقلیمی استان کهگیلویه و بویراحمد، جنوب غرب ایران، بررسی گردید. نتایج کانی‌شناسی نشان داد که اسمکتیت، ایلیت، کلریت و پالیگورسکیت کانی‌های غالب خاک-های این استان می‌باشند. میزان رهاسازی پتاسیم در پایان آزمایش (656 ساعت) در دامنه 1/38 میلی‌گرم بر کیلوگرم درخاک Typic Xerorthents تا 320 میلی‌گرم بر کیلوگرم در خاک Calcic Haploxeralfs خاک متغیر بود. این پژوهش نشان داد که میزان رها سازی پتاسیم، همبستگی بالایی با ویژگی‌هایی چون مقدار رس، پتاسیم غیرتبادلی، ظرفیت تبادل‌کاتیونی و همچنین مقدار کانی‌های ایلیت و اسمکتیت دارد. به طور کلی رهاسازی پتاسیم از خاک‌ها بر اساس تیپ آن‌ها روند آلفی‌سولز (3/222) > اینسپتی‌سولز (3/111) > انتی‌سولز (0/105 میلی‌گرم بر کیلوگرم) را نشان داد. داد‌ه‌های حاصل از مطالعات سینتیکی با مدل‌های سینتیکی مختلف برازش داده شد که معادلات تابع توان، مرتبه اول و الوویچ، رها شدن پتاسیم از خاک‌های منطقه را به نحو قابل قبولی توصیف نمودند. انطباق داده‌های سینتیکی با این معادلات نشان می‌دهد که رهاسازی پتاسیم غیرتبادلی از خاک‌های منطقه به طور عمده توسط فرآیند پخشیدگی کنترل می‌شود. %U https://asr.urmia.ac.ir/article_20515_f4d61a5fd1df5b18bd6ec1cab6636e3d.pdf