TY - JOUR ID - 20292 TI - ارزیابی آبشویی خاکهای شور و سدیمی با کاربرد سطوح مختلف آب خالص و اسیدی در بخشی از اراضی شبکه آبیاری و زهکشی دشت مهاباد JO - تحقیقات کاربردی خاک JA - ASR LA - fa SN - 2423-7116 AU - بزانه, محمد AU - رضایی, حسین AD - دانشجوی دکترای آبیاری و زهکشی AD - دانشیار گروه مهندسی آب دانشگاه ارومیه Y1 - 2017 PY - 2017 VL - 5 IS - 1 SP - 104 EP - 114 KW - آبشویی KW - سدیم قابل تبادل KW - شوری KW - قلیائیت DO - N2 - بهسازی خاک‌های شور و سدیمی از دیدگاه حفاظت منابع آب و خاک، اهمیت فراوانی دارد. تجمع و فزونی املاح خاک از رشد و نمو گیاه جلوگیری نموده و به‌طور مستقیم بر عملکرد گیاه تأثیر می‌نهد. مهم‌ترین گام جهت جلوگیری از اثرات سوء شوری خاک، کاهش املاح تا حد بهینه از طریق آبشویی و ممانعت از ماندابی شدن می‌باشد. بهسازی خاک‌های شور-سدیمی به کیفیت و مقدار آب کاربردی، نوع بهساز و وضعیت زهکشی خاک بستگی دارد. در این پژوهش، به‌منظور ارزیابی چگونگی اصلاح خاک‌های شور و سدیمی، تیمارهای مختلف آبشویی با آب خالص و آب اسیدی در سه سطح 25، 50 و 75 سانتی‌متری در قالب طرح آزمایش بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. پس از آنکه رطوبت خاک به حد ظرفیت مزرعه‌ای رسید، نمونه خاک جهت تجزیه و تحلیل مقدار تغییرات املاح تهیه گردید. نتایج نشان داد تغییر کلاس شوری و قلیائیت خاک از S3A2 (شوری زیاد و قلیائیت نسبتا زیاد) به S1A1 (شوری و قلیائیت کم) پس از انجام آبشویی می‌باشد. کمترین و بیشترین درصد بهبود شوری و قلیائیت مربوط به تیمارهای 25 سانتی‌متر آب خالص و 75 سانتی‌متر آب اسیدی به‌ترتیب با مقادیر کاهش متوسط 7/24 و 2/41درصد برای سدیم قابل تبادل و 9/25 و 69 درصد برای قابلیت هدایت الکتریکی نسبت به شرایط اولیه خاک می‌باشد. در تمامی تیمارها اختلاف بین استفاده از آب خالص و اسیدی معنی‌دار شد که نشان از عملکرد موثر ماده اصلاحی دارد. تجزیه آماری نتایج، بیانگر معنی‌دار بودن تغییرات پارامتر درصد سدیم قابل تبادل و قابلیت هدایت الکتریکی به‌ترتیب در سطح احتمال پنج و یک درصد بود. تیمار 50 سانتی‌متر آب اسیدی از بین تیمارها به‌عنوان مناسب‌ترین تیمار از لحاظ مصرف آب و کارآیی آبشویی شناخته شد. پیشنهاد می‌شود برای استفاده بهینه آب، از تیمار 50 سانتی‌متر آب اسیدی برای اصلاح خاک‌های منطقه استفاده شود. UR - https://asr.urmia.ac.ir/article_20292.html L1 - https://asr.urmia.ac.ir/article_20292_0b183058c3dd37c0ad961263a4938461.pdf ER -