TY - JOUR ID - 121259 TI - تأثیر خاکورزی و گلخرابی بر برخی ویژگی‌های فیزیکی خاک و عملکرد برنج در اراضی شالیزاری (مطالعه موردی: شهرستان قائمشهر) JO - تحقیقات کاربردی خاک JA - ASR LA - fa SN - 2423-7116 AU - بامری, ابوالفضل AU - لطفی, محسن AU - خالقی, مهسا AD - عضو هیئت علمی گروه مهندسی خاک؛ دانشکده آب و خاک؛ دانشگاه زابل؛ ایران AD - دانش آموخته کارشناسی ارشد؛ گروه خاکشناسی؛ دانشکده کشاورزی؛ دانشگاه آزاد واحد علوم تحقیقات تهران؛ ایران AD - حق التدریس پژوهشی دانشگاه زابل- دانشکده آب و خاک Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 10 IS - 3 SP - 30 EP - 42 KW - بدون خاکورزی KW - هدایت هیدرولیکی KW - رطوبت خاک KW - وزن هزار دانه DO - N2 - خاکورزی و گلخرابی از عملیات مهم کشت غرقابی برنج می­باشند. گلخرابی روشی مهم و معمول در آماده‌سازی بستر برای کشت نشای برنج در اراضی شالیزاری به شمار می‌آید که با روتیواتور صورت می­گیرد. به منظور بررسی تغییرات پارامترهای فیزیکی و هیدرولیکی خاک آزمایشی بصورت کرت خرد شده و بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در شهرستان قائمشهر انجام گرفت. در این پژوهش، شالیزار تحت دو تیمار اصلی، T1 (بدون خاکورزی) و T2 (با خاکورزی) و چهار تیمار فرعی عبور روتیواتور،  P1(یک بار)، P2 (دو بار)، P3 (سه بار) و P4 (چهار بار) قرار گرفت. سطوح مختلف گلخرابی روی زمین شالیزاری با بافت لوم اعمال و پارامترهای نفوذپذیری و هدایت هیدرولیکی، درصد رطوبت وزنی و جرم مخصوص ظاهری خشک خاک آن اندازه‌گیری شد. همچنین در پایان فصل کشت وزن هزاردانه برنج برای هر تیمار محاسبه شد. نتایج نشان داد که در هر دو پارامتر نفوذپذیری و هدایت هیدرولیکی تیمار‌های اصلی T2 دارای کمترین مقدار نفوذ و هدایت هیدرولیکی بود. همین‌طور در هر دو پارامتر با افزایش شدت گلخرابی، میزان نفوذ و هدایت هیدرولیکی به‌طور معنی‌داری کاهش یافت. با اعمال خاکورزی و افزایش شدت گلخرابی روند نزولی در جرم مخصوص ظاهری و افزایش محتوای آب خاک مشاهده شد. به‌طوری که، تیمار خاکورزی با گلخرابی زیاد حداکثر درصد رطوبت وزنی را داشت (67/28­%). روش‌های مختلف خاک‌ورزی تأثیری روی وزن هزار دانه برنج نشان نداند. در مقابل تیمارهای مختلف گلخرابی تأثیر بسزایی روی وزن هزار دانه برنج داشته و در تیمار گلخرابی زیاد بیشترین وزن هزار دانه برنج (38/28 گرم) مشاهده شد که نشان دهنده تأثیر مثبت سطوح بالای گلخرابی روی این پارامتر می‌باشد.  در نهایت می­توان چنین نتیجه گرفت که اعمال خاکورزی و گلخرابی سبب کاهش اتلاف آب و درنتیجه افزایش بهره­وری آب در کشت برنج می‌شود. UR - https://asr.urmia.ac.ir/article_121259.html L1 - https://asr.urmia.ac.ir/article_121259_c8fe9312a6b9beae56a873d7fdd58a17.pdf ER -