اثر محلول‌پاشی سیلیکات پتاسیم و عصاره جلبک دریایی بر عملکرد و غلظت عناصر سیلیس و پتاسیم در برنج (Oryza sativa L.)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد گروه علوم خاک، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

2 دانشیار گروه علوم خاک، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

3 استادیار گروه علوم خاک، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

4 دانشجوی دکترا گروه علوم خاک، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان و مدیر عامل شرکت کیا کوپا روجا شمال

5 فارغ التحصیل دکترا گروه علوم خاک، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

10.30466/asr.2025.55865.1871

چکیده

برنج پس از گندم دومین محصول پرمصرف در کشور به شمار می‌آید. محلول‌پاشی روشی موثر برای بهبود رشد عملکرد گیاهان زراعی است که منجر به جذب و انتقال سریع عناصر غذایی از برگ به اندام‌های مخالف می‌شود. به‌منظور بررسی اثر کاربرد محلول‌پاشی سیلیکات پتاسیم و عصاره جلبک دریایی بر عملکرد، اجزای عملکرد و غلظت سیلیس و پتاسیم در گیاه برنج، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار به‌صورت مزرعه‌ای اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل محلول‌پاشی سیلیکات پتاسیم در سه سطح (0، 1 و 2 لیتر در هکتار) در مراحل حداکثر پنجه‌زنی و شروع تشکیل خوشه اولیه و محلول‌پاشی عصاره جلبک دریایی در سه سطح (0، 1 و 2 لیتر در هکتار) در مراحل استقرار نشاء، ریشه‌دهی و شروع پنجه‌زنی بود. بر اساس نتایج تجزیه واریانس، اثر تیمارها بر تمامی ویژگی‌های مورد بررسی، بجز ارتفاع، طول خوشه، طول ساقه و تعداد دانه‌های پوک، معنی‌دار بود. نتایج نشان داد که بیشترین مقدار عملکرد شلتوک با میانگین 98/5352 کیلوگرم در هکتار، تعداد کل دانه در خوشه با میانگین 45/112و وزن هزار دانه با میانگین 65/22 گرم مربوط به تیمار محلول‌پاشی با 2 لیتر در هکتار سیلیکات پتاسیم و عصاره جلبک دریایی و کمترین مقادیر مربوط به تیمار شاهد بود. با افزایش غلظت تیمارها، غلظت پتاسیم و سیلسیم دانه گیاه برنج افزایش یافت به نحوی که بیشترین مقدار آن به-ترتیب با میانگین 533/0 میلی‌گرم بر کیلوگرم و 30/1 درصد از تیمار محلول‌پاشی غلظت 2 لیتر در هکتار سیلیکات پتاسیم و عصاره جلبک دریایی بدست آمد. نتایج حاکی از آن است که مصرف توأم سیلیکات پتاسیم و عصاره جلبک دریایی اثر مطلوب‌تری بر پارامترهای رشد دارد. به‌طور کلی، محلول‌پاشی سیلیکات پتاسیم و عصاره جلبک دریایی برای حصول حداکثر عملکرد و افزایش غلظت پتاسیم و سیلیسیم در گیاه برنج قابل توصیه می‌باشد

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

effect of foliar spraying of potassium silicate and seaweed extract on the yield, silicon and potassium concentration in rice (Oryza sativa L.)

نویسندگان [English]

  • mohammadmehdi ahmadi 1
  • Mojtaba Barani motlagh 2
  • Elham Malekzadeh 3
  • Mohammad Vaseghnejad 4
  • Taleb Nazari 5
1 MSc Student, Department of Soil Science, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
2 Associate Professor, Department of Soil Science, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
3 Assistant Professor, Department of Soil Science, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
4 PhD Student, Department of Soil Science, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources and CEO of Kia copa roja shomal
5 PhD Graduated, Department of Soil Science, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
چکیده [English]

Rice (Oryza sativa L.) is the second most widely consumed crop in the country after wheat. Foliar application is an effective method for enhancing the growth and yield of agricultural plants,. To investigate the effect of foliar application of potassium silicate and seaweed extract on yield, yield components, and the concentration of silicon and potassium in rice, a factorial experiment was conducted in a randomized complete block design (RCBD) with three replications under field conditions. The experimental treatments included foliar application of potassium silicate at three levels (0, 1, and 2 lit ha-1) during the maximum tillering stage and the early panicle initiation stage, as well as foliar application of seaweed extract at three levels (0, 1, and 2 lit ha-1) during the seedling establishment, rooting, and beginning of tillering stages. Based on the results of variance analysis, the effect of treatments on all evaluated traits, except for plant height, panicle length, stem length, and the number of unfilled grains, was significant. The results indicated that the highest paddy yield, with an average of 5,352.98 kg ha-1, the highest total number of grains per panicle, with an average of 112.45, and the highest 1000 grain weight, with an average of 22.65 gr, were observed in the treatment with 2 lit ha-1of potassium silicate and seaweed extract. The lowest values for these traits were recorded in the control treatment. With increasing treatment concentrations, the potassium and silicon content in rice grains increased. The highest levels were obtained from the foliar application of 2 lit ha-1 of potassium silicate and seaweed extract, with an average of 0.533 mg/kg for potassium and 1.30% for silicon. The results indicate that the combined application of potassium silicate and seaweed extract has a more favorable effect on growth parameters. Overall, foliar application of potassium silicate and seaweed extract is recommended to achieve maximum yield and enhance potassium and silicon concentrations in rice plants.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Potassium silicate
  • seaweed extract
  • foliar spraying
  • rice

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 25 شهریور 1404
  • تاریخ دریافت: 17 دی 1403
  • تاریخ بازنگری: 15 اردیبهشت 1404
  • تاریخ پذیرش: 25 شهریور 1404